Funkcje wychowania fizycznego – jakie wyróżniamy?
W tym artykule postaramy się wytłumaczyć Ci, jakie wyróżniamy funkcje wychowania fizycznego na koloniach i obozach.
Na koloniach i obozach, wychowanie fizyczne odgrywa kluczową rolę w rozwoju dzieci i młodzieży, szczególnie zważywszy na różnorodne przygody i doświadczenia, które tam przeżywają. W tym wyjątkowym czasie pełnym aktywności fizycznych, wychowanie fizyczne staje się niezastąpionym narzędziem, które nie tylko wspomaga rozwój psychofizyczny, ale także ma głęboki wpływ na kształtowanie pozytywnych wartości i zdrowych nawyków. Poprzez różnorodne aktywności, gry i sporty, dzieci i młodzież mają możliwość doskonalenia umiejętności motorycznych, poprawy kondycji fizycznej i zwiększenia świadomości dotyczącej dbałości o zdrowie i aktywny tryb życia. Czytając ten artykuł poznasz funkcje wychowania fizycznego.
Ogólnie o wychowaniu fizycznym w pracy kierownika wypoczynku
Proces kształcenia fizycznego odbywa się w szkolnym środowisku, gdzie uczniowie mają możliwość odkrywania i rozwijania swoich umiejętności ruchowych, pasji oraz zdobywania wiedzy na temat prowadzenia aktywnego trybu życia oraz poprawy zarówno zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Uprawianie sportu wpływa nie tylko pozytywnie na kondycję fizyczną i kształtowanie ciała, lecz również jest kluczowym czynnikiem rozwoju duchowego, intelektualnego oraz kształtowania charakteru i silnej woli u uczniów. Sport to forma rywalizacji, w której uczniowie walczą zarówno z innymi, z czasem, jak i z samymi sobą. Praktykowanie sportu wzmacnia poczucie niezależności oraz przekonanie o możliwości poleganiu na samym sobie. Poprzez uczestnictwo w grach zespołowych, uczniowie uczą się wartości współpracy, wzajemnego wsparcia oraz zrozumienia znaczenia wspierania słabszych członków drużyny. Jest to również okazja do nauki odpowiedzialności za siebie i innych, gdzie pojęcia takie jak punktualność, pomoc, obietnica i prośba zyskują coraz większą wagę. Funkcje wychowania fizycznego są zatem kluczowe dla szeroko rozumianego rozwoju dzieci i młodzieży.
Funkcje wychowania fizycznego na koloniach i nie tylko
Wyróżnia się cztery główne funkcje wychowania fizycznego, które można opisać następująco:
- Funkcja stymulacyjna (pobudzająca) dotyczy rozwoju jednostki zarówno w kontekście biologicznym, jak i społecznym. Wychowanie powinno aktywnie angażować się w rozwój jednostki, dostarczając optymalnych bodźców, które pobudzają ogólną dynamikę rozwoju. Praca mięśni, takie jak ćwiczenia fizyczne, ma również wpływ na zdrowie i sprawność fizyczną poprzez wzmacnianie serca i lepsze zaopatrzenie narządów. Czynniki pobudzające rozwój można podzielić na biologiczne (np. powietrze, słońce, woda, pożywienie) i społeczne (np. warunki ekonomiczne, świadomość pedagogiczna rodziców, wzorce ruchowe, zwyczaje). Dobrze zaplanowane ćwiczenia fizyczne wspomagają rozwój ośrodków ruchowych w mózgu i przyspieszają rozwój motoryczny. Stymulacja odgrywa rolę silnika w procesie wychowania, ale samo pobudzenie nie decyduje o kierunku rozwoju i nie zaspokaja wszystkich potrzeb wychowawczych.
- Funkcje adaptacyjne dotyczą dostosowania się jednostki do środowiska, rodzaju wysiłku oraz specjalnych zadań wynikających z zawodu, obowiązków i zainteresowań pozazawodowych. Ruchliwość człowieka uzyskuje cechy charakterystyczne dla środowiska, grupy zawodowej i dyscypliny sportowej. Indywidualny wzór adaptacji jest określony szczegółowo i odnosi się do środowiska i zawodu. Adaptacja poprzez edukację fizyczną musi być zharmonizowana z programem ogólnego wychowania, aby uniknąć asymetrii rozwojowej. Inną ważną formą adaptacji jest dostosowanie do wysiłku. Regularne treningi prowadzą do podniesienia kondycji, czyli wysokiej tolerancji na wysiłek. Funkcja adaptacyjna edukacji fizycznej uwzględnia główne tendencje cywilizacyjne i przygotowuje uczniów do życia.
- Funkcja kompensacyjna polega na przywracaniu równowagi rozwojowej poprzez stosowanie uzupełniających i przeciwnych pozycji i ruchów, aby złagodzić negatywne skutki jednostronnych pozycji oraz nieprawidłowości funkcjonalnych. W przypadku dzieci, których równowaga ruchowa została zachwiana, kompensacja ma na celu przywrócenie równowagi rozwojowej. Działa to poprzez ćwiczenia w trakcie lekcji, organizację przerw między zajęciami i inne środki mające zapobiegać negatywnym stanom, takim jak zmęczenie szkolne. Kompensacja jest szczególnie ważna dla młodzieży, która często narzuca sobie kult nieaktywności i rezygnuje z aktywności fizycznej.
- Funkcja korektywna w procesie wychowawczym ma znaczący wpływ i stanowi jednocześnie trudne i odpowiedzialne zadanie. Polega ona na podejmowaniu działań wychowawczych w celu eliminacji lub zmniejszenia wszelkich odchyleń w rozwoju, które można poprawić odpowiednimi ćwiczeniami. Uczniowie w szkole są podzieleni na sześć różnych grup, aby przyporządkować ich do odpowiednich rodzajów zajęć, w których mogą lub nie powinni uczestniczyć. Grupy te to:
A – uczniowie w pełni zdolni do wszystkich ćwiczeń
A1 – dodatkowo mogą uprawiać określone dyscypliny sportowe,
B – dzieci z ograniczeniami,
B1 – dzieci z wadami postawy, które wymagają specjalnych ćwiczeń korekcyjnych,
C – uczniowie zwolnieni z ćwiczeń fizycznych na stałe lub czasowo (dotyczy problemów sercowych),
C1 – uczniowie, którzy są trwale zwolnieni z zajęć z wychowania fizycznego, ale wymagają rehabilitacji.
Ponadto, funkcja korekcyjna obejmuje nie tylko korektę układu statycznego i ruchowego, ale również działania wobec innych układów organizmu, takich jak poprawa wad wymowy, korekta wad wzroku itp., oraz zajmuje się zaburzeniami somatycznymi, takimi jak otyłość, niedorozwój oraz opóźnienie motoryczne czy nerwice. Wpływ, jaki wychowanie fizyczne ma na koloniach na zaburzenia somatyczne i psychosomatyczne, może zostać omówiony w osobnym artykule, ponieważ uważamy, że jest to temat wart szerokiej dyskusji.
